همه ما اصطلاح ریتم را شنیده‌ایم و با شنیدن آن ذهنمان به سمت موسیقی می‌رود؛ اما ریتم تنها به موسیقی محدود نمی‌شود. ریتم همانند یک‌رشته نامرئی است که تمام قطعات، پل‌ها و قسمت‌های مختلف یک آهنگ  را به یکدیگر وصل می‌کند. در معماری و طراحی داخلی این کلمه نیز جایگاه خود را دارد. منظور از ریتم در طراحی داخلی الگوی ملایمی است که تمام عناصر را به یکدیگر مرتبط می‌کند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان طراحی داخلی، رمز یک طراحی موفق پیروی از ریتم است.

ریتم در معماری داخلی به فضا جلا می‌بخشد و آن را زیبا می‌کند. تکرار منظم و هماهنگ اشکال، خطوط رنگ و فرم‌ها ریتم است که برای سازماندهی فضاها و فرم‌ها به وجود آمده است. رعایت تکنیک ریتم در دکوراسیون داخلی اهمیت زیادی دارد. در طراحی کلی یک سازه یا فضا اولین چیزی که هویت آن فضا یا بنا را به بیننده منتقل می‌کند ریتم است و رعایت آن حس آرامش و امنیت و لطافت را در فضا القا می‌کند.

ریتم در طراحی داخلی

یکی از اصول طراحی داخلی موفق ریتم است و موجب می‌شود تا نگاه فرد در فضا در راستای موردعلاقه شما حرکت کند. ریتم بکار رفته در فضا رابطه نزدیکی با برداشت مخاطب از فضا دارد. اصل طراحی ریتم بر اساس تکرار عناصر در فضا و زمان پایه‌گذاری شده است. این تکرار موجب وحدت بصری و پیوستگی ریتمیک در حرکت می‌شود. درنتیجه ذهن و چشم مخاطب ریتم را در مسیری درون ترکیبی دنبال می‌کند.

مزایای روان‌شناختی ریتم در معماری داخلی

جذابیت فضاهای متحد از نظر روان‌شناختی نیز دارای اهمیت است. بر طبق تحقیقات دانشگاه روان‌شناسی گشتالت مغز انسان با تبدیل اطلاعات به الگوهای ساده شناخته شده، آن‌ها را بررسی می‌کند. ساده‌سازی اطلاعات، موجب افزایش جذابیت و زیبایی آن‌ها می‌شود. استفاده از ریتم در طراحی داخلی موجب می‌شود تا بیننده الگوهای مشخصی از فضا دریافت کند و اطلاعات ضروری را به‌راحتی درک کند.

تکنیک ریتم در دکوراسیون داخلی

علاوه بر استفاده از ریتم در طراحی داخلی، در دکوراسیون و چیدمان داخلی محیط هم بکار می‌رود. با استفاده از وسایلی همچون مبلمان می‌توان چیدمان خاص و ریتمیک در محیط ایجاد کرد. استفاده از سقف‌های کاذب و کاغذدیواری از عناصر دکوراسیون هستند که با استفاده از آن‌ها می‌توان در دکوراسیون داخلی ریتم ایجاد کرد. از ترکیب رنگ‌ها می‌توان برای ایجاد حس تضاد و سرزندگی در فضا استفاده کرد. دقت در انتخاب گروه معماری معتبر و باسابقه کمک می‌کند تا فضاهای داخلی خاص همراه با ریتم درست برای شما رقم بزند. گروه معماری آرت دیزاین با مدیریت حسام سلیمانی به شما در خلق فضاهای داخلی جذاب همراه با رعایت اصول کمک می‌کند.

5 تکنیک ایجاد ریتم در طراحی داخلی

برای ایجاد ریتم در طراحی داخلی طراح باید 5 تکنیک را دنبال کند. پیروی از این اصول فضا را به مکانی امن، آرام‌بخش و منحصربه‌فرد تبدیل می‌کند. تکنیک‌های ایجاد ریتم در طراحی فضای داخلی عبارتند از:

1. ریتم در معماری داخلی؛ درجه‌بندی

در این تکنیک از افزایش تدریجی یک ویژگی استفاده می‌کنیم تا چشم بیننده از یک نقطه فضا به نقطه دیگر هدایت شود. این افزایش تدریجی را می‌توان با استفاده از تونالیته رنگ‌ها انجام داد؛ مثلاً رنگ دیوار از سبز تیره شروع می‌شود و هر چه به سقف نزدیک‌تر می‌شود کم‌رنگ‌تر می‌شود. این روش سقف را بلندتر و فضا را بازتر نشان می‌دهد.

2. تضاد

تضاد یا کنتراست یک اصل مهم در طراحی داخلی است که مانع یکنواخت بودن طراحی داخلی شده و جذابیت بصری ایجاد می‌کند. با رعایت اصل تضاد در فرم، متریال‌ها، اندازه اجسام، رنگ و بافت کنتراست ایجاد می‌شود.

3. ایجاد حس حرکت

با استفاده از انواع خاصی از مبلمان یا چیدمان خاص می‌توان این حس را ایجاد کرد؛ به‌عنوان‌مثال استفاده از یک کاناپه نیم‌دایره‌ای می‌تواند حس پویایی را در فضا القا کند یا ردیفی از گلدان‌ها که در مسیری به‌صورت خاص چیده شده‌اند نیز می‌تواند بر مسیر حرکت چشمان بیننده اثر بگذارد.

4. طراحی خطی

در طراحی خطی تمام المان‌ها، رنگ‌ها، بافت‌ها و وسایل به‌صورت افقی یا عمودی کنار هم قرار گرفته‌اند و یکدیگر را قطع نمی‌کنند. طراحی خطی برای اتاق نشیمن، مطالعه و اتاق کار گزینه بسیار خوبی است.

5. ایجاد ریتم در طراحی داخلی؛ تکرار

تکرار مسئول تنظیم حرکت بصری در فضا است. ریتم یا تکرار موجب اتصال خصوصیات مشابه با هم شده و طرحی منسجم و یکپارچه پدید می‌آورد. برای ایجاد ریتم می‌توان عناصر زیبایی‌شناختی را به روشی هوشمندانه و فزاینده بکار برد؛ مانند چیدمان وسایل از کوچک‌ترین به بزرگ‌ترین یا رنگ‌ها از تیره‌تر به روشن‌تر.

با اجرای ریتم در طراحی داخلی، فضا حالت بسیار منسجمی به خود می‌گیرد و چشم‌ها به‌راحتی در اطراف حرکت می‌کنند.

انواع ریتم در طراحی داخلی

در هنر تجسمی ریتم معنای تصویری و بصری دارد و شامل تکرار، تغییر و حرکت عناصر بصری در فضای تجسمی است. با تکرار عناصر فاصله بین تکرارها می‌توان حس حرکت و ریتم در بیننده ایجاد کند. در ادامه انواع ریتم در طراحی داخلی را معرفی می‌کنیم:

1.  ریتم منظم

ریتم منظم را می‌توان به ضربان منظم قلب تشبیه کرد. این نوع ریتم از فواصل منظم پیروی می‌کند. طراح داخلی با ایجاد شبکه‌ای از خطوط عمودی ریتم منظم ایجاد می‌کند. چشم بینندگان ریتم منظم را فوراً تشخیص داده و آن را دنبال می‌کنند. کتابخانه‌ها جریانی از نظم را در خود پنهان دارند. استفاده از ریتم منظم در طراحی داخلی مسکونی ، اتاق انتظار و کتابخانه‌های بزرگ حس آرامشی را که برای مطالعه نیاز است فراهم می‌کند.

2. انواع ریتم در طراحی داخلی؛ ریتم جریانی

دومین نوع ریتم در طراحی داخلی ریتم جریانی است. در این نوع ریتم عناصر تکراری در زیر نوسان‌ها، خم‌ها و منحنی‌ها در جریان هستند. این ریتم برگرفته از جریان طبیعی امواج ساحلی و تپه‌های شنی است. در طراحی داخلی رستوران و کافی‌شاپ‌های بزرگ استفاده از ریتم جریانی، حس آرامش همراه با حرکت آرام دریا را القا می‌کند.

3. ریتم تصادفی

در ریتم تصادفی که یکی دیگر از انواع ریتم در طراحی داخلی است، شاهد تکرار عناصر بدون فاصله منظم خاص هستیم. اندازه فاصله می‌تواند در یک قسمت یک میلیمتر در جایی دیگر 2 سانتیمتر باشد و این در حالی است که عناصر می‌توانند در همه‌جا حضور داشته باشند.

4. انواع ریتم؛ ریتم متناوب

این نوع ریتم بیش از یک عنصر را در یک طرح تکرار می‌کند. مربع‌های سیاه‌وسفید در صفحه شطرنج نمونه‌ای از ریتم متناوب ساده هستند. در حقیقت ریتم متناوب ریتمی منظم با پیچیدگی بیشتر است. استفاده از ریتم منظم شطرنجی یکی از گزینه‌های زیبا و کاربردی در طراحی داخلی صرافی‌ است. نمونه‌هایی از ریتم متناوب پیچیده را می‌توان در ماهی‌ها و پرندگان مشاهده کرد.

5. ریتم تصاعدی

نوع دیگر از ریتم در طراحی داخلی ریتم تصاعدی است که به‌آسانی با تغییر یک ویژگی از نقشی که تکرار می‌شود می‌توانیم این نوع ریتم را اجرا کنیم.؛ به‌عنوان‌مثال با ترسیم مجموعه‌ای از دایره‌ها که یکی بالای دیگری قرار دارد و یکی بزرگ‌تر از دیگری به نظر می‌رسد می‌توان سبک تصاعدی ایجاد کرد. در طراحی داخلی طلافروشی می‌توان با اجرای ریتم تصاعدی جلوه‌ای خاص به فضا بخشید.

جمع‌بندی

ریتم در طراحی داخلی از اصول بسیار مهمی است که هویت فضا و محیط را به بینندگان القا می‌کند. تمام خطوط و حرکات بکار رفته در معماری داخلی باید خلاقانه و مبتنی بر اصول باشد. رعایت ریتم در معماری داخلی راز نهفته در چیدمان و دکوراسیون داخلی است. آهنگ‌سازان در فاصله بین نت‌ها ریتمی ایجاد می‌کنند تا ازطریق شکاف‌های سکوت از نت‌ها به‌صورت مؤثری استفاده شود. طراحان داخلی نیز با استفاده از تکنیک ریتم در دکوراسیون داخلی بین عناصر فاصله ایجاد می‌کنند تا ریتم ایجاد شود.

تکنیک‌های تکرار، درجه‌بندی، تضاد، حس حرکت و طراحی خطی هماهنگ با یکدیگر عمل می‌کنند تا ریتم را پدیدآورند. از طرف دیگر ریتم تنها به یک مورد ختم نمی‌شود و برای هر فضا متناسب با محیط می‌توان ریتم خاصی را بکار برد تا حسی مناسب با محیط برای بینندگان و حاضران خلق کنیم. ریتم منظم، تصادفی، متناوب، جریانی و تصاعدی انواع مختلف ریتم هستند که با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود حس و حالی متناسب با مکان و محیط پدید می‌آورند. تنها طراحان حرفه‌ای به اهمیت ریتم و رعایت آن در فضا یا سازه واقف هستند. بر همین اساس گروه آرت دیزاین با مدیریت حسام سلیمانی مجری دکوراسیون و طراحی داخلی با سابقه اجراهای موفق بهترین خدمات طراحی، معماری و دکوراسیون داخلی را ارائه می‌دهد.